(Böbrek Çıkım Darlığı)
Böbrek genişlemesi, olguların % 10-30’unda üreteropelvik bileşke darlığına bağlı olarak meydana gelmektedir. Böbrek pelvisinden üreter denilen idrar borucuğuna idrar akımının kesintiye uğraması idrarın böbrek pelvisi ve içinde birikmesine ve bağlı olarak genişlemeye neden olmaktadır. Bu idrar birikmesinin oluşturduğu basınç etkisi böbrek idrar üretimi yapan hücrelerde harabiyete neden olur.
Böbrek pelvis çıkım darlığı kabaca 1500 doğumda bir ve Sol böbrekte iki kat daha sık görülmektedir. Bebeklerin sadece %10 unda her iki böbrekte ortaya çıkmaktadır.
Bu bölgedeki tıkanıklığın sebebi tam bilinmemekle beraber ağrı ve bulantı – kusma atakları ile seyreden çocuklarda daha sık olarak dıştan bir damar basısına bağlı daralma olabileceği gibi daha çok sinsi seyredebilen ağrısız ya da semptomsuz çocuklarda birleşim yerinin gelişim bozukluğuna bağlı darlıklar karşımıza çıkar.
Böbrek kanal çıkım darlığına sahip bebeklerin %60’ı anne karnında tanı almaktadır. Geri kalan kısım ise çocukluk ya da erişkin dönemde tesadüfen ya da aralıklı yan ağrısı ağrısı, bulantı-kusma, karında kitle,idrarda kan görülmesi ve idrar yolu iltihabı şikayetleri ile yapılan değerlendirmede tanı almaktadır.
Yapılan ultrasonografilerde böbrek toplayıcı sisteminin genişlemiş olduğu, böbrek işlevsel dokusu dediğimiz parankimin incelmiş ve ilişkili üreterin normal olduğu durumlarda böbrek çıkım darlığı yada üreteropelvik bileşke darlığından şüphelenilir.
Tanıyı desteklemek amaçlı olarak sintigrafik değerlendirme (MAG3 + Diüretik renal sintigrafi) yapılır. Sintigrafik değerlendirmede iki böbreğin işlevi % olarak ve böbreğin boşaltım durumu hakkında bilgi edilinir.
Bu değerlendirmelere ek olarak tartışmalı durumlarda anestezi altında böbrek toplayıcı sisteminin kontrast madde ile doldurulması esasına dayanan filmler çekilebilir (Retrograd piyelografi ).
Bu tetkikler ile böbrek genişlemesinin böbrek işlev kaybına neden olup olmadığı değerlendirilerek ameliyat kararı verilmektedir. Genişlemiş bir böbrekte işlevsel fonksiyonun takiplerde % 40’ın altına inmesi, böbrek genişlemesinin artması ve işlevsel doku kalınlığının azalması ile ameliyat kararı vermekteyiz.
Bu bebeklerin takipleri sırasında böbrek genişlemesi 15 mm ve üstünde olanlarda koruyucu antibiyotik uygulaması yapılabilir.
Bu olgularda erken dönem sünnet yapılması tartışmalı olmakla beraber yapılabilr.